صفحه خانه        خلاصه درباره علی اکبر محمودیان        سایتهای مرتبط        ناشران و فروشگاه ها

 

مقالات

برخی از مقاله ها:

توسعه پایدار و محیط زیست حوضه آبریز سد لتیان

كلیاتی فشرده از بخشهای رودبار قصران و لواسان، حوضه‌های آبریز سد لتیان، مشكلات و پیشنهادها

 

PDFفایل PDF این مقاله

 

          قدمت تمدن ری (چشمه علی) به حدود ٧٠٠٠ سال پیش می‌رسد و شهر ری (رَغَه) از حدود ٣٠٠٠ سال پیش یكی از چند شهر معروف جهان شناخته شده بود و از همان هنگام رازیان به علت گرمای شدید تابستان‌ها، نواحی كوهستانی شمال خود را كه «كوهسرانش» می‌نامیدند، به عنوان «سردسیر» (ییلاق) و سرچشمه آبها، بسیار عزیزش می‌داشتند.
 واژه كوهسران در دوران اسلامی معرب و تبدیل به «قصران» شد و حدود آن در شمال... (بیشتر)

 

نام خلیج فارس و تاریخ - از مقالات همایش حماسۀ قشم و هرموز (بندر عباس، سال ١٣٨٤)
مرکز نشر میراث مکتوب

 

          از چند میلیارد سال پیش كه سطح زمین سرد شد و حالت خشكی و دریا به خود گرفت. قاره‌ها به‌صورت صفحه‌هایی در روی مواد زیر پوسته در حال لغزیدن و حركت بودند و شكل آنها تغییر می‌كرد. از حدود ٢٥ تا ٣٨ میلیون سال پیش به تقریب دریای تتیس كه بین مجموعه خشكیهای جنوب و شمال قرار داشت كم‌كم از بین رفت و قاره هندوستان از جنوب به طرف شمال آمد و به آسیا پیوست و در اثر فشار آن كوه‌های هیمالیا به وجود آمد و شبه جزیره عربستان هم از آفریقا جدا شد و به سوی شمال شرقی حركت و به ایران پیوست و در اثر فشار آن كوه‌های زاگرس پدیدار شد، و خلیج‌فارس شكل گرفت.
از آن به بعد خلیج‌ فارس از نظر... (بیشتر)

 

استاد بیرشک و «هدف» (گروه فرهنگی هدف) از کتاب بیرشک نامه (گرد آورنده و تنظیم کننده: دکتر موسی اکرمی)  (خارج از رشته جغرافیا)

 

          یكی از لطف‌های خداوند مهربان به من، بی‌ شك، آشنایی با استاد احمد بیرشك نزدیك به چهل سال پیش (سال ١٣٣٩) است. در آن هنگام استاد ٥٤ سال داشت و من جوانی ٢٥ ساله بودم. او یكی از ابرمردان ریاضی، دبیری مشهور، و استاد دانشگاه بود كه سمتهای مهمی را در وزارت فرهنگ پشت سر نهاده بود، و من معلم ورزشی ساده كه توانسته‌ بودم در ضمن خدمت، دوره لیسانس جغرافیا را نیز در دانشگاه تهران به پایان ببرم. با این همه اختلاف سطح، در مقام و دانش، او با تواضع و احترام و خوشرویی مرا به حضور پذیرفت و با كلمات شیرین دربارۀ ورزش و جغرافیا به گفتگو پرداخت و سؤالهایی مطرح ساخت (گویی بدین وسیله می‌خواست وانمود كند كه او هم می‌تواند دانشی را بر دانسته‌های خود بیفزاید). خصوصیتی كه هنوز هم در ٩٢ سالگی، ملاقات كنندۀ وی، شگفتی شادی بخشی را با خود به همراه می‌برد.
استاد بیرشك در سال مشروطه شدن ایران به دنیا آمد. وی وقتی قدم بر این جهان نهاد كه كشور ایران ١٧٤ روز از مشروطیت را پشت سر نهاده بود. بنابراین خصلت آزادمنشانه و آزادی‌خواهی وی كه در طول عمر دراز خود چه با كلام، چه با قلم و چه با رفتار، از آن حمایت می‌كرد بی‌دلیل نبوده است.
          ایشان خاطرات زیادی را برایم گفته است. از كودكی و از دوران تحصیل. از رجال معاصر كه با وی همكلاس بوده‌اند، به خصوص از مرحوم دكتر غلامحسین صدیقی (بنیادگذار جامعه‌شناسی نوین در ایران)... از معلمان زبان فرانسه، معلمان ریاضی، ... از رئیس فرانسوی مدرسه كه وقتی با ایرانیان سروكار داشت و یا در مراسمی سخنرانی می‌كرد، ترجیح می‌داد مسیو احمد بیرشک گفته‌های او را به جای مترجمی رسمی... (بیشتر)

 

آشنایی با جغرافیا و تخصص های گوناگون آن (معماری و جغرافیا) - از مجموعه مقالات کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران - (جلد اول، سازمان میراث فرهنگی کشور، ١٣٧٤)

 

PDFفایل PDF این مقاله

 

          آشنایی با جغرافیای جامع و تخصص‌های گوناگون آن نقش مهمی را در ارائه یك كار مطلوب زیربنایی و تحقیقاتی برعهده می‌تواند داشته باشد، از جمله:
          جغرافیای ریاضی، دانستن موقع جغرافیایی، عرض منطقه، ارتفاع آفتاب، طول سایه و تغییرات آن در سال به معمار این امكان را می‌دهد كه ساخته‌اش در زمستان از حداكثر تابش خورشید برخوردار و تابستان به عكس باشد. بدین ‌وسیله صرفه‌جویی حداقل ٥٠ درصد انرژی را خواهد داشت و آشنایی با آثار گذشتگان و تجربه آنها می‌تواند آنرا تا ٨٠ و ٩٠ درصد نیز برساند.
          جغرافیای طبیعی، آشنایی با طبیعت منطقه به خصوص عوامل آب و هوایی چون؛ باران و درجه حرارت و رطوبت و باد و تغییرات فاحش سالانه و دوره‌های طولانی چند ده ساله و صدساله معمار را به كارگیری نوع مصالح و جهت ساختمان و تعبیه در و پنجره و ایوان وسقف و غیره كمك خواهد كرد.
          جغرافیای انسانی، آشنایی با تحولاتی كه آدمی بر چهره طبیعت به وجودآورده مانند راه‌ها، شهرها، مراكز جمعیت، زمینهای كشاورزی، سد و... (بیشتر)

 

خلیج فارس آلوده ترین محیط زیست تاریخ جهان - مجله ایرانمهر، مرداد ١٣٧٠

 

          علت آلودگی: بمباران توسط بیش از ١٠٠ هزار یورش هوایی (سورتی پرواز) و حملات موشكی زمینی و دریایی در مدت ٤٠ شبانه ‌روز بر سراسر خاك كویت و عراق و به طور متوسط در هر شبانه ‌روز ٢٥٠٠ پرواز، ایجاد تله‌های انفجاری و بالاخره به آتش كشیدن تمامی چاههای نفت كویت به وسیله عراق وضعیتی را در این دو سرزمین پدیدار ساخت كه شاید نظیرش در جای دیگر تاكنون دیده نشده است.
میزان و ابعاد تخریب: شدت و تداوم بی‌وقفه بمبارانها آنقدر بود كه امكان كمترین... (بیشتر)

 

آلودگی محیط زیست و نابودی جنگلها - مجله ایرانمهر، بهمن ١٣٦٩

 

          هنوز از عمر انسان شش میلیارد سال باقی است. آنرا نابود نكنیم. بشریت اكنون دوران طفولیت را پشت سر می‌گذارد و زندگی باشكوهی را در پیش روی دارد، با تخریب محیط زیست، نسل خویش را منقرض نگردانیم.
          بنابر آخرین فرضیه ها، خورشید ما در حدود ٤٦٠٠ میلیون (٤.٦ میلیارد) سال قبل، از غبار خورشیدی تشكیل گردید. زمین و سایر سیارات منظومه شمسی از بقایای غبار مزبور در حدود ٤٥٠٠ میلیون سال پیش شكل گرفتند و در آغاز به احتمال، سطح زمین به حالت گداخته و مذاب بود و میلیونها سال طول كشید تا پوسته خارجی آن سرد و سخت گردید. پوسته‌ای كه شكننده بود و از شكست آن آتشفشانها فوران می‌كردند و مواد مذاب زیر پوسته را به صورت گدازه، خاكستر، دود، بخار و گاز بیرون می‌ریختند و سنگها و گازهایی را كه در آنها استعداد بالقوه زندگی وجود داشت به وجود آوردند. از بركت آنها جو زمین پدیدار گردید و اكسیژن را برای زمین به ارمغان آورد. از بخار آب چاله‌ها و پستی‌های زمین پر از آب شد و اقیانوسها و دریاها بر چهره آن نمایان گشت و اولین جایگاه زیست بنا نهاده شد... (بیشتر)

 

پیوند دیرپا و تاریخی سرزمین «اران» و ایران از دوران ماد تا زمان تجزیه آن در عهد فتحعلیشاه به روایت نقشه از کتاب ایران و قفقاز، اران و شروان - نشر قطره

 

نقدی بر مقاله: نخستین طرح برای تأمین آب شرب تهران - آب و توسعه (فصلنامه امور آب، وزارت نیرو) تابستان ١٣٧٤

 

هوا و هواشناسی (در دبیرستان شماره ١ پسران هدف)

          در قدیم‌ترین ادوار زندگی، بشر با عوامل طبیعی در پیكار و ستیز بود و چون در این كشاكش ظفری نمی‌یافت و مأیوس می‌گردید آنرا خشم خدایان می‌دانست.
ناآگاهی مردم ازمنۀ قدیم از باران و باد و طوفان و نظایر آن سبب شد تا برای هر عامل طبیعی خدایی خلق شود و در هر اقلیمی فراخور آن محیط بتهایی تراشیده شد و ربه‌النوعی به‌وجود آمد. پلوتن (خدای دریا) وستا (خدای آتش) و ده ها خدای دیگر.
اولین اقوامی كه دربارۀ شناسایی هوا و عوامل آن دست‌اندر كار بوده‌اند باید مردم جزایر... (بیشتر)

 

 

برای مشاهده بهتر صفحات لطفاً از مرورگر ایمن و سریع فایرفاکس Firefox (از جدیدترین نسخه این مرورگر حرفه‌ای و امن) استفاده نمایید.

برای نمایش فایلهای PDF از نرم افزار منبع باز (اوپن سورس) و رایگان Sumatra PDF Reader سوماترا پی‌دی‌اف و یا برنامه Adobe Reader استفاده نمایید.

 


بازگشت به صفحه خانه

استفاده از مطالب این سایت با ذکر دقیق منبع مجاز است. همه حقوق برای مؤلف و ناشرین محفوظ است.