صفحه خانه   -   درباره   -   مقالات

مدتی پیش در محل فرهنگسرای رودبار قصران در خدمت جناب آقای محمودیان، جغرافی‌دان و تاریخ‌دان با تجربه ی کشورمان بودیم. ایشان با خلق آثاری درخصوص شهرستان شمیران، گام های ارزنده یی در راستای شناسایی موقعیت جغرافیایی، تاریخی و... این شهرستان برداشته اند. استاد محمودیان در آثار خود ضمن معرفی استعدادها و ظرفیت های آشکار و پنهان این شهرستان، زمینه را برای تحقیقات بیشتر فراهم نمودند.

لطفا ضمن معرفی خود سابقه ی آشنایی تان را با شهرستان شمیران بفرمایید.

اینجانب علی اکبر محمودیان هستم - متولد ١٣١٤ در شهرستان تفرش - تحصیلاتم را در رشته ی جغرافیا در دانشگاه تهران ادامه دادم. علاقه ی پژوهشیم نیز در ارتباط با جغرافیای تاریخی است. من از دوران کودکی زمانی که ١٢ سال داشتم، به منظور ورزش اسکی در پیست اسکی لشگرک به منطقه ی شمیران می آمدم و زمانی که این پیست به شمشک و دیزین منتقل گردید سبب شد با سایر نقاط این منطقه آشنا شوم. از آنجایی که علاقه ی زیادی به طبیعت کوهستان و کوهنوردی داشتم، شیفته ی این منطقه شدم و ویژگی های جغرافیایی و ناهمواری های منطقه نظرم را جلب کرد و با توجه به رشته ی تحصیلیم سعی می کردم موقعیت های جغرافیایی منطقه را بررسی کنم. دره ها و کوه ها و... را مورد مطالعه قرار می دادم و به همراه یادداشت هایی که برمیداشتم یک طرح و کروکی از منطقه می کشیدم. در این پژوهش ها متوجه شدم که این منطقه علاوه بر داشته های آشکار، دارای ظرفیت های طبیعی بسیار زیادی است که متاسفانه ناشناخته مانده است.

توصیف جنابعالی از ییلاقهای شهرستان شمیران چیست؟

در شهرستان شمیران بخصوص بخش رودبار قصران مناظر زیبا فراوان است. ییلاق های اینجا با اکثر ییلاقهای ایران فرق می کند. اگر شما به ییلاقهای دیگر بروید، در داخل دره ها به محض اینکه آفتاب می رود همه جا تاریک می شود و آدم دلش می گیرد. ولی در اینجا زمانی که ماه بالا می آید و ستارگان شروع به نورافشانی میکنند دارای مناظر بسیار چشم نوازی است. برای مثال در این منطقه تپه ای است که در وسط پنج دره قرار دارد و در قدیم به تپه ی شب های میگون معروف بود. زیبایی آن بدین جهت است که وقتی شب ها از فراز این تپه به مناظر اطراف نگاه می کنید، هاله هایی از نور که همان روشنایی پنجره ها می باشد، مشاهد می نمایید که بسیار زیبا و رویایی است. این مناظر زیبا و سایر ویژگیهای این منطقه باعث می شود اکثر هنرمندانی که برای تفریح به این منطقه می آیند، تحت تاثیر قرار گرفته، در توصیف طبیعت زیبای منطقه، آثار هنری ارزشمندی به صورت ترانه، شعر، تابلوی نقاشی، و ... خلق نمایند.

چه انگیزه ای باعث شد تا اطلس شهرستان شمیران را تهیه کنید؟

همانطور که خدمتتان عرض کردم من علاقه ی زیادی به طبیعت و کوهنوردی داشتم و همخوانی رشته ی تحصیلی با علاقه ام باعث گردید در هنگام گشت وگذار ها با دید دقیق تر و کارشناسانه تری به محیط اطراف نگاه کنم. همین امر موجب شد توجه من به بسیاری از استعدادهای نهانی که در منطقه وجود داشت جلب شود و احساس کردم باید این داشته ها در سمینارها، مجامع علمی و گفتگوها جهت استفاده ی بهینه برای برنامه ریزی و  سرمایه گذاری مطرح گردد. به همین خاطر شروع به یادداشت برداری از این ظرفیت ها کردم. و قرار بود آنها را بصورت جغرافیای منطقه منتشر کنم که متاسفانه به خاط مشکلات مالی، انتشار آن متوقف گردید. همزمان با آن به اتفاق استاد احمد بیرشک از اساتید دانشگاه تهران سعی کردیم برای خود تهران یک اطلس تهیه کنیم و پس از آن تاریخ و جغرافیای آن را منتشر کنیم. در همین راستا دیدیم تهران در اطراف خودش چیزهایی دارد که نمی توان از آنها بی تفاوت گذشت. به همین خاطر آنها را تقسیم بندی کردیم و در رأس آنها که اتفاقا در بالای قرار داشت، شهرستان شمیران بود و با توجه به ویژگی های جغرافیایی و تاریخی منطقه و اطلاعاتی که از قبل تهیه نموده بودیم، اولویت را به تهیه ی اطلس شمیران دادیم. در این اطلس که [یکی از نقشه های آن] با مقیاس یک پنجاه هزارم تهیه گردید سعی شد با اطلاعات مختلف که جمع آوری کردیم تمام چیزهایی که درمنطقه وجود دارد معرفی گردد. این اطلاعات شامل موقعیت جغرافیایی، تاریخی، جمعیتی، ظرفیت ها و... می باشد.

استاد محمودیان، آیا به کار بردن واژه شمیرانات به جای شمیران صحیح است؟

به هیچ وجه صحیح نمی باشد و من در اینجا خواهش می کنم دیگر در نوشته ها از این واژه استفاده نشود. زیرا ما تنها یک شمیران داریم، چند تا  شمیران که نداریم که بخواهیم آنرا به صورت جمع بکار ببریم و از طرف دیگر شمیرانات «ات» جمع عربی می باشد که در فرهنگ های معتبر مانند معین آنرا کاملا منع کرده اند. ولی متاسفانه همچنان در نوشته ها مشاهده می کنیم بجای شمیران از شمیرانات استفاده می شود.

همان طور که جنابعالی در صحبت تان اشاره کردید، شهرستان شمیران دارای ظرفیت های آشکار و پنهان فراوانی است. ولی متاسفانه آنگونه که شایسته می باشد، توسعه نیافته است. شما علت را در چه چیزی می دانید؟

علت اصلی در ناشناخته ماندن این شهرستان است. شهرستان شمیران دارای استعدادهای فراوانی برای برنامه ریزی وسرمایه گذاری است. و احتیاج به شناساندن آن دارد. بایستی همانطور که استعدادهای آن معرفی می گردد امکاناتی نیز که این شهرستان برای استفاده ی بهینه از این ظرفیت ها نیاز دارد، برای مسؤولان در سطح استانی و ملی تشریح گردد. به عقیده ی من مسؤولان محلی باید به مسؤولان استانی و ملی توضیح دهند که مردم شهر دود زده ی تهران احتیاج به یک جایی دارند تا نفسی تازه کنند و خود را برای یک هفته ی کاری آماده نمایند و این منطقه برای تهران یک درمانگاه و یا یک مرکز تجدید قوا است و ضروری است تا مسؤولان شهر تهران برای چنین جایی هزینه کنند. هم اکنون شاهد حضور جمعیت کثیری هستیم که برای تفریح و هواخوری به این منطقه سفر می  کنند ولی متاسفانه به دلیل نداشتن امکانات مناسب، شاهد بسیاری از مشکلات نیز می باشیم. از ترافیک سنگین ایام تعطیل گرفته تا تجمع زباله و ده ها مسئله ی کوچک و بزرگ دیگر. استانداری تهران وظیف دارد به منطقه ای که به کلان شهر تهران خدمات رسانی می کند بودجه ای خاص اختصاص دهد تا هم شهروندان تهرانی از این مسافرت لذت ببرند و هم برای اهالی سودمند باشد نه زیانبار.

به نظر اینجانب این منطقه بسیاری از ظرفیت های گردشگری را به لحاظ طبیعی دارد ولی این استعدادها باید با تعلق گرفتن امکانات خاص به آنها، از لحاظ اقتصادی پربار شوند. من شاهدم روزانه تعداد زیادی از همین مسافرین جای مناسبی را برای استراحت و یا اقامت دو سه روزه ندارند و از خود من چندین بار در این خصوص سؤال کردند. متاسفانه امکانات رفاهی و تفرجی در این منطقه در حد صفر است و حتی هتل جهانگردی [در تپه شب های میگون] که در منطقه وجود دارد سالیان درازی است که به حالت متروکه رها شده است.

برخی از رسانه های ارتباط جمعی و مسؤولان از این منطقه به عنوان دره ی بهشت نام می برند و باعث تشویق ساکنین تهران جهت مسافرت به این منطقه می شوند، بدون آنکه در جهت ایجاد امکانات مناسب به صورت جدی اقدامی نمایند. و نتیجه ی این بی توجی ها بی نظمی فراوان در ابعاد مختلف می باشد. که هم اکنون شاهد آن هستیم. اگر این شهرستان به خوبی شناخته شود و برای داشته های آشکار و پنهان آن به درستی برنامه ریزی و سرمایه گذاری شود، نه تنها از شهرستان های دیگر عقب نخواهد ماند، بلکه بدون اغراق می گویم تبدیل به یکی از زیباترین مکانهای توریستی با جاذبه های متنوع جهان خواهد شد.

یکی دیگر از علل کمتر توسعه یافتن این شهرستان این است که در این منطقه به خاطر شرایط اقلیمی و موقعیت خاص کوهستانی (سرد بودن هوا) دوره ی انجام کار های عمرانی بسیار کوتاه است و بسیاری از مسؤولان که در رده های بالا برنامه ریزی می کنند و یا پیمانکارانی که مسؤول اجرای این پروژه ها هستند، به علت آشنا نبودن با این محیط، باعث بوجود آوردن مشکلاتی می گردند. من خود شاهد بودم یک پروژه که برای یک بار و در یک سال باید اجرا می شد حدود پنج یا شش بار برای سالیان متوالی تکرار گشت. این نه تنها باعث به هدر رفتن بودجه می شود، بلکه عمران منطقه نیز به عقب می افتد ولی در صورتیکه برنامه ریزان با منطقه آشنا باشند دیگر این مشکلات پیش نخواهد آمد و کارها به سرعت پیشرفت خواهد کرد.

نظرتان در مورد شهروندانی که به منظور تفریح و گردش به منطقه می آیند ولی مسائل زیست محیطی را رعایت نمی کنند چیست؟

کشور ما از بسیاری جهات رشد کرده، ولی متاسفانه در بعضی از جنبه ها نه تنها ترقی نکرده، بلکه به عقب نیز رفته است. در گذشته اگر به درخت یا گیاهی آسیب می رسید، گناه محسوب می شد و این عقیده تاثیر زیاد در حفظ طبیعت داشت. ولی متاسفانه امروزه آن حالت روحانی و عقاید ارزشمند کمرنگ شده و چیزی جایگزین آن نشده است. خیلی از مردم منطقه معترضند؛ افرادی که به منظور تفریح و گردش وارد باغ های مردم شده و علاوه بر شکستن درختان و از بین بردن گیاهان زباله هایشان را نیز در همانجا رها می کنند. به ظاهر این افراد که نگاه می کنی همگی افرادی شیک پوش با چهره ای آراسته و دارای اتومبیل های مدل بالا هستند. پس چرا به مسائل محیط زیست بی توجهند؟ در جواب باید گفت: به جهت این که آموزش ندیده اند. به عقیده من نصب تابلوهای کوچک و زیبا و پخش بروشورهایی که حاوی امتیازاتی نظیر تصاویر زیبای مناظر منطقه، نقشه و تقویم باشد و در آنها پیامهای زیست محیطی نیز گنجانده شده باشد، در آموزش افراد بسیار تاثیر گذار است.

در مورد ماهنامه ی آوای قصران چه نظری دارید؟

آوای قصران با آن اسم قشنگش، یکی از آن کمبود هایی را که من در صحبت هایم به آن اشاره کردم جبران می کند. آوای قصران آگاهی های خوبی را به مردم می دهد و باعث می شود آنها بهتر منطقه ی خود را بشناسند و نسبت به آن احساس غرور کنند. این احساس غرور سبب می شود در حفظ و نگهداری و آبادانی منطقه شان بیشتر بکوشند. شما در نشریه می توانید با برجسته کردن استعدادهای منطقه، مسؤولان را در برنامه ریزی صحیح تر یاری نمایید. امیدوارم مردم و مسؤولان محلی در انتشار این نشریه حمایت های لازم را به عمل آورند. چرا که این نشریه بازگو کننده ی درد و دل های مردم منطقه است و من به جهت این تلاش و حرکت ارزشمند به شما تبریک می گویم.

در پایان از حضور شما در فرهنگسرا و وقتی که در اختیار ما قرار دادید صمیمانه تشکر می کنیم.

منبع: نشریه آوای قصران - سال دوم، شماره دوازدهم، تیر و مرداد ١٣٨٤

● با سپاس از کارکنان فرهنگسرای رودبار قصران میگون، به ویژه آقای مهندس قاسم کیارستمی سرپرست فرهنگسرا که سردبیر آوای قصران نیز می باشند، و همچنین شورای اسلامی شهر و شهرداری اوشان، فشم، میگون که صاحب امتیاز این نشریه هستند، و آرزوی سلامتی و توفیق خدمت همگی ایشان در هرچه بهتر شناساندن بهشت رودبار قصران؛ بخصوص تشویق مدیران پیست های اسکی در توسعه و تکمیل محیط پیست و خدمات بهتر آن.

بازگشت به صفحه خانه          درباره          سایتهای مرتبط

ناشران و فروشگاه ها

استفاده از مطالب این سایت با ذکر دقیق منبع مجاز است. همه حقوق برای مؤلف و ناشرین محفوظ است.